White Power in Uden

Als de verdachten zijn opgepakt maakt de politie bekend dat het om kwajongens gaat. Van racisme is geen sprake. Maar is dat ook zo? Zembla in Uden. Waar o.a. Turkse jongeren vertellen dat er al jaren sprake is van racisme. Na de dood van Van Gogh is het alleen maar erger geworden.

Het was geen kwajongensstreek
De brand in de islamitische basisschool in Uden, zeven dagen na de moord op Theo van Gogh, was geen toevallige kwajongensstreek zoals de politie meedeelde. 'Het was gepland', zegt de hoofdverdachte B. in Zembla. 'Een dag na de moord op Theo van Gogh hebben we met een groepje jongens bedacht dat we de moskee moesten aanvallen. We gingen vechten, we gingen ze terugpakken.' De 16-jarige Udenaar spreekt in Zembla voor het eerst openlijk over zijn daad. Hij zegt dat hij met zijn vrienden eigenlijk van plan was de moskee in brand te steken. Van de moskee maakte hij een gedetailleerde plattegrond, waarop ook de vluchtroute stond aangegeven. 'We hebben wasbenzine gekocht en dat overgegoten in een wijnfles, een lap stof erin en dan heb je een molotovcocktail. We zijn doorgelopen naar de moskee en hebben eerst een steen door de ruit gegooid.' De gebedsruimte van de moskee vatte geen vlam. Een paar dagen later besloten de jongens daarom maar om de islamitische school in de fik te steken.

De halve school wist ervan
In Nederland werd geschokt gereageerd nadat de school op 9 november door brand was verwoest. In Uden werd de volgende dag een stille tocht gehouden, waar duizenden mensen in meeliepen. Nu blijkt echter dat op het Udens VMBO-college onder de leerlingen de plannen voor de brandstichting bekend waren. In de klas van hoofdverdachte B. en op het schoolplein werd er vantevoren openlijk over gesproken door de betreffende jongens. B.: 'De halve school wist van onze plannen. We hebben elkaar opgestookt, het begon min of meer als grap, maar toen konden we niet meer terug.'

Een ruzie tussen twee groepen jongeren?
Ook de vader van B. spreekt met Zembla, omdat hij vindt dat er van de jongens een veel te negatief beeld is ontstaan. Hij zegt: 'Van origine is het niet racistisch. Het is een ruzie tussen twee groepen jongeren die een verkeerde kleur heeft gekregen.' Hij vindt dat de verdachten 'zich extreme beelden hebben toegeeigend. De jongens vinden dat de allochtonen zich onaangepast gedragen, daar storen zij zich aan.' Hij legt ook uit waarom zijn zoon hoofdverdachte is: 'De verdachte jongens hebben gesproken over het in brand steken van meerdere doelen. Mijn zoon heeft in de voorbereiding van de brandstichting de grootste mond gehad en de meeste stappen gezet.'

De politie maakte tijdens een persconferentie, bekend dat ze zeven minderjarige verdachten had opgepakt. Drie voor brandstichting van de islamitische school en de overigen voor de poging tot brandstichting van de moskee. De jongste verdachte is dertien jaar. Na vijf weken voorarrest zijn de jongens vrijgelaten en mogen ze thuis de rechtszaak op 19 mei a.s. afwachten. Twee van de verdachten zijn inmiddels weer terug op het Udens College. De hoofdverdachte B. ging een dag na de brand kijken naar de in de as gelegde islamitische basisschool. 'Ik vond het niet boeiend. Als er een kippenschuur afbrandt, dan denk ik eigenlijk precies hetzelfde.'