Stroom te koop

Vierhonderd stroomopwekkende fabriekscentrales worden bedreigd met sluiting. Deze kleinere centrales, goed voor veertig procent van de Nederlandse stroommarkt, draaien met grote verliezen. Dit blijkt uit de documentaire 'Stroom te koop'.

Eerder dit jaar zijn al twee grote centrales in Zwolle en Lelystad gesloten. Oorzaak is de toenemende import van goedkopere stroom uit het buitenland. Dit is het resultaat van de nieuwe liberale elektriciteitsmarkt. Zo mag in 2004 iedere burger zijn stroom kopen waar hij wil. Nu al kopen de industrie en energiebedrijven hun elektriciteit vrij in. Dat heeft tot gevolg dat 30 procent van al onze stroom uit het buitenland komt.

Steenkool
Zembla filmde bij ENBW. Dit Duitse energiebedrijf is sinds kort op de Nederlandse markt actief en heeft inmiddels honderd contracten bij Nederlandse bedrijven in de wacht gesleept. Bedrijven als ENBW kunnen goedkopere stroom leveren, omdat de Duitse stroom wordt opgewekt met kernenergie en steenkool.

Veel Nederlandse centrales stoken op veel duurder aardgas. Nu kan er door gebrek aan hoogspanningskabelverbindingen met België en Duitsland nog maar beperkt stroom worden ingevoerd. 'Anders zou Nederland wel eens geheel op buitenlandse stroom kunnen gaan draaien', zegt G. Uytdewilligen van ENBW Benelux.

Kernenergie
Naast import uit Duitsland komt ook veel goedkope stroom uit België en Frankrijk. "Een belangrijk deel van de importstroom is kernenergie," verklaart G. Wiechers, voorzitter van de Raad van Bestuur van het energiebedrijf Essent. "En daar zit iets hypocriets in". Wiechers wijst daarbij op het besluit van de politiek om de kerncentrales in Doodewaard en Borssele te sluiten. H. Verbruggen, hoogleraar milieueconomie: "Ik ben ervan overtuigd dat energiebedrijven dit bewust verzwijgen tegenover de consument, omdat die dan wel eens zou kunnen gaan protesteren".

Nuon-directeur C.Kok erkent dat ook zijn bedrijf mogelijk kernenergie levert. "Ik moet zeggen dat wij dat nooit bewust tegen onze klanten willen zeggen, omdat het geen thema is geweest". Mensen, die geen vuile stroom of kernenergie willen gebruiken kunnen ook groene stroom kopen. De markt voor deze milieuvriendelijke stroom komt per 1 juli vrij. De kosten zijn dit jaar dankzij fiscale maatregelen gelijk aan gewone stroom. Maar energiebedrijven kunnen door gebrek aan groene stroom de vraag nauwelijks aan. De productie blijft achter bij de vraag doordat in Nederland grote weerstand bestaat tegen de bouw van nog meer windmolenparken.

Zembla reisde met Nuon naar het Duitse Kassel, waar het energiebedrijf noodgedwongen een windmolenpark heeft gebouwd om toch maar aan de vraag naar groene stroom te kunnen voldoen.