Logo Zembla
Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek

Gezondheidsrisico bewoners Barneveld niet uit te sluiten

28-11-2018
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
vink 05
De illegaal gebruikte grond in Barneveldse nieuwbouwwijken kan toch gevaar opleveren voor de volksgezondheid. Dat stellen Omgevingsdienst de Vallei en GGD Gelderland-Midden in audio opnames en een email die in het bezit zijn van ZEMBLA. Doordat Vink grondstromen mengt en soms zelfs op papier 'kwijtraakt', is niet zeker welke grond precies in de woonwijk is gebruikt.  Bovendien is de manier waarop het zand in de woonwijken beoordeeld is niet adequaat. De uitspraken zijn opvallend omdat de gemeente Barneveld en de provincie Gelderland steeds benadrukken dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid. 
'Nieuwbouwwijk als stortplaats'
Bekijk de eerste beelden van 'Nieuwbouwwijk als stortplaats' 
Begin november onthulde ZEMBLA dat het Barneveldse bedrijf Vink illegaal vervuilde grond heeft gebruikt voor nieuwbouwwijken in Barneveld. Het zand is verontreinigd met de giftige stof styreen en met landbouwgif en had daarom niet toegepast mogen worden. Nadat bekend werd dat dit toch is gebeurd, analyseerden de Gelderse omgevingsdienst en GGD  Gelderland-Midden het grondrapport en concludeerden dat er geen gevaar zou zijn voor de volksgezondheid. Achter de schermen geven dezelfde diensten nu toe dat dit risico helemaal niet is uit te sluiten.
Luister het Radio 1 interview met ZEMBLA-verslaggever Roelof Bosma en de advocaat van de bewoners uit Barneveld : (tekst gaat verder onder video)
ZEMBLA heeft audio-opnames waarop te horen is dat Henk-Jan Baakman, directeur van de Omgevingsdienst de Vallei tegen een verontruste bewoner zegt 'dat het niet zeker is dat de gezondheid niet in het geding is'. Hij stelt: "als daar (bij Vink, red.) bijgemengd kan worden, dan weet je niet meer precies wat er gebeurt." Baakman voegt toe dat de gemeente Barneveld 'dat niet wil begrijpen'. Ook Jan Pierik, directeur van de GGD, schrijft in een mail aan een bewoner dat 'het risico niet kan worden uitgesloten'.
Een onderzoeksrapport van de Gelderse omgevingsdienst laat zien dat inderdaad niet alle gebruikte grond gekeurd is. De keuring is gedaan op 9.438 ton, terwijl er ongeveer 12.000 ton is gebruikt. De herkomst van de grond is nog steeds onduidelijk. Vink stelt dat ze daar vanwege privacy niets over mogen zeggen.
Schadeclaim
Een groep getroffen bewoners beraadt zich op juridische stappen en heeft inmiddels het Groningse advocatenkantoor De Haan ingeschakeld. Dat kantoor vertegenwoordigt duizenden bewoners in Groningen die een schadeclaim bij de NAM hebben neergelegd vanwege de aardbevingsschade aan hun woningen.

Vink 01
"We zullen ook namens de bewoners van de getroffen wijken in Barneveld een schadeclaim gaan indienen", aldus advocaat Pieter Huitema. "Het zal om grote geldbedragen gaan. Want als zo’n wijk het imago krijgt van een vervuilde wijk die ook nog eens niet gesaneerd gaat worden dan heb je een groot probleem als bewoner van die wijk. Dat leidt tot forse waardevermindering van de woningen."
Advocaat Huitema gaat komende tijd onderzoeken wie de aansprakelijke partijen zijn. "In ieder geval zijn dat Vink en de provincie Gelderland als toezichthouder en vergunningverlener. Maar we kijken ook naar de rol van de gemeente Barneveld in deze zaak."
Asbest
De zaak kwam in augustus 2017 aan het licht na diepgaand administratief onderzoek van de Gelderse Omgevingsdienst. Pas in november 2018 zijn de bewoners door de gemeente Barneveld ingelicht.
Bronnen binnen de Omgevingsdienst melden ZEMBLA nu dat Vink ook zo’n 80 overtredingen heeft begaan met de verwerking van asbest. Onderzoekers van de Gelderse Omgevingsdienst ontdekten dat in dezelfde periode als waarin de overtredingen met verontreinigde grond werden geconstateerd. De anonieme bronnen verklaren aan ZEMBLA dat Vink in die periode regelmatig illegaal verwijderde asbest heeft aangenomen en daarmee asbest heeft 'witgewassen'. ZEMBLA heeft het bijbehorende rapport van de Omgevingsdienst opgevraagd via de Wet Openbaarheid Bestuur. Maar de provincie Gelderland weigert het document te verstrekken. Oud-milieuofficier van justitie Gustaaf Biezeveld vindt dat het rapport zo snel mogelijk openbaar moet worden gemaakt: "De Provinciale Staten hebben er recht op dat dat rapport naar buiten komt. Anders kunnen ze het handelen van de gedeputeerde niet controleren."
OM
Landelijk coördinerend milieuofficier Rob de Rijck laat ZEMBLA weten dat de provincie Gelderland eerder de afweging had kunnen en moeten maken of het nodig was om in te grijpen.
UPDATE: Op de dag van de uitzending (28-11-2018) heeft de GGD  Gelderland-Midden op haar website een verklaring gepubliceerd waarin staat dat ze nooit heeft gezegd dat gezondheidsrisico's in Barneveld niet zijn uit te sluiten. Dat stond wel in de mail die de GGD naar een bewoner stuurde. 
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.