Logo Zembla
Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek

De jacht op de schoonmaakster

  •  
21-12-2012
  •  
leestijd 5 minuten
  •  
171 keer bekeken
  •  
In de afgelopen twee jaar worden in de chique buurten van Haarlem tientallen zwarte schoonmaaksters en klusjesmannen opgepakt. De vreemdelingenpolitie krijgt een tip van busmaatschappij Connexxion. Die heeft last van zwartrijders. In een aantal gevallen blijkt het te gaan om illegale vreemdelingen. De politie volgt zwarte mensen op weg van de bushalte naar hun werk om ze op heterdaad te kunnen betrappen op illegale arbeid. Maar volgens de rechter mag dat niet. De politie mag mensen niet op grond van hun huidskleur volgen en om hun papieren vragen.
We krijgen eind september informatie waaruit blijkt dat politie Kennemerland toch doorgaat met de aanhoudingen. We onderzoeken of de vreemdelingenpolitie zich houdt aan de uitspraak van de rechter.
150.000 schoonmaakhulpen
In het tijdperk van de tweeverdieners, hebben steeds meer gezinnen een schoonmaakhulp. Volgens een recente schatting van de FNV zijn er daar zo’n 150 duizend van in ons land. Het merendeel van de schoonmakers is van buitenlandse afkomst. Veel van hen zijn illegaal. Ze mogen niet werken en als ze worden aangehouden worden ze het land uitgezet. Ze zijn continu bang om opgepakt te worden.

Persoonlijk relaas
In ZEMBLA vertellen twee van de in de omgeving van Haarlem opgepakte schoonmakers over hun aanhouding. Emily werd in juni 2011 aangehouden in Heemstede: 'De politieman vertelde me dat veel zwarte mensen zonder vergunning werken. Ik zei: 'Niet alle.' Hij zei: 'De meeste.'
Joseph werd in maart 2010 opgepakt in Overveen: 'Ze zeiden: 'Jij gaat terug naar Afrika.' Hij was aan het lachen: 'Jullie Afrikanen, jullie komen hier maar, betalen geen belasting, allemaal zwart werk.'

Ethnic profiling
De vreemdelingenpolitie is aan strenge regels gebonden bij het aanhouden van Illegalen. Professor van Walsum, hoogleraar migratierecht aan de VU: 'De politie mag niet zomaar iedereen in het wilde weg aanhouden en naar hun papieren vragen. Er moet wel sprake zijn van een gerechtvaardigd vermoeden van illegaal verblijf.' Professor Staring, bijzonder hoogleraar Mobiliteit aan de Erasmus Universiteit Rotterdam: 'Je zit natuurlijk al heel snel op het terrein van racisme, discriminatie, ethnic profiling zoals dat genoemd wordt, en dus willekeur ook. Dus je kunt niet zomaar iemand aanhouden op basis van huidskleur.'
De hoogste rechter, de Raad van State, maakt in juli vorig jaar korte metten met deze methode van de vreemdelingenpolitie in de dure buurten rond Haarlem. ZEMBLA ontdekt dat ondanks de uitspraak van de Raad van State in juli vorig jaar, de vreemdelingenpolitie doorgaat.
Artikel Volkskrant

Documenten

NIEUWS

Kamervragen
Vragen van het lid Karabulut (SP) aan de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie en de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de jacht op schoonmaaksters (ingezonden 28 december 2012).

Vragen van het lid Arib (PvdA) aan de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over oppakken van vreemdelingen op basis van huidkleur (ingezonden 28 december 2012).

Vragen van het lid Arib (PvdA) aan de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over het bericht dat de Haarlemse vreemdelingenpolitie een Ghanese tuinman, enkel op grond van zijn huidskleur, heeft opgepakt (ingezonden 28 december 2012).

Twijfels strafbaarstelling illegaal verblijf
(VK 15-01-13)
De Raad van State heeft twijfels over de nieuwe plannen om onrechtmatig verblijf van meerderjarige vluchtelingen te bestraffen als overtreding. Artikel Volkskrant
LINKS EN DOCUMENTEN

Rol van busmaatschappij Connexxion

De politie heeft verschillende beschrijvingen gemaakt van de bevindingen en de stappen die zijn doorlopen in proces verbaal van 30-3-2010 (pdf) en proces verbaal controle Connexxion 2-2-2011 (pdf).

Wob-stuk ‘Overzicht busproject’ - Wob-stuk ‘Overzicht busproject' (pdf)
Zembla kreeg door een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur een overzicht van de 26 aanhoudingen die de politie deed in het kader van het busproject van de politie Kennemerland. Niet alle verstrekte gegevens in het overzicht blijken te kloppen.
De volgende gegevens kloppen niet, blijkt uit navraag bij het ministerie door Zembla:
-    De bewaring van de tweede man die werd aangehouden op 16-3-2010 werd opgeheven op 31 maart 2010 en niet op 30-6-2011.
-    De vrouw die op 3-2-2011 werd aangehouden werd op 19 december 2011 vrijgelaten en zit niet meer vast.

Vreemdelingenpolitie negeert rechterlijke uitspraken

ZEMBLA heeft bij het ministerie van Veiligheid en Justitie achterhaald dat de eerste aanhouding waarbij de politie schoonmakers volgt en aanhoudt in een woning, de aanhouding in het ‘overzicht busproject’ (pdf) van 9-2-2010, NIET werd voorgelegd aan een rechter. De vreemdeling heeft namelijk afgezien van beroep, zo meldde het ministerie aan ZEMBLA (pdf).

Eerste uitspraak rechter - uitspraak aanhouding 16 maart 2010 (pdf)
Dat betekent dat de eerste aanhouding waarbij de vreemdelingenpolitie Kennemerland schoonmakers volgt en aanhoudt in een woning die wordt voorgelegd aan een rechter, de aanhouding van 16-3-2010 is. Hierbij worden twee mannen aangehouden in een woning. Een van hem wordt vrijgelaten wegens hartproblemen. De andere zaak komt voor de rechter. De rechter oordeelt dat deze eerste aanhouding middels deze methode onrechtmatig is. (link uitspraak aanhouding 16 maart 2010).

Tweede uitspraak rechter - uitspraak aanhouding 1 feb 2011 (pdf)
Maar ondanks de duidelijke terechtwijzing van de rechter, gaat de politie door. De eerst volgende zaak waarbij vreemdelingenpolitie Kennemerland schoonmakers volgt en aanhoudt in een woning die wordt voorgelegd aan een rechter, vindt volgens het ‘overzicht busproject’ bijna een jaar later plaats op 1-2-2011. Ook in deze zaak oordeelt de rechter dat de aanhouding onrechtmatig is.
Hierna volgen nog 14 aanhoudingen op werkadressen blijkt uit het ‘ overzicht busproject ’ (pdf)
De vreemdelingenpolitie Kennemerland negeert dus twee rechterlijke uitspraken over de 1e twee zaken waarbij gekleurde schoonmakers in de chique wijken rond Haarlem werden gevolgd naar hun werkadres.

Uitspraak Raad van State 13 juli 2011 - uitspraak Raad van State (pdf)
Op 13 juli 2011 maakt de hoogste rechter, de Raad van State, ook korte metten met deze methode. Hierin meldt de Raad van State dat: “ in het artikel van mr. S. van Walsum (pdf), anders dan in het proces-verbaal van bevindingen staat (pdf) niets is vermeld over (de resultaten van een ILO-onderzoek naar) de tewerkstelling van Ghanese vreemdelingen in de regio Kennemerland. Aan dit artikel kan dan ook geen (begin van een) redelijk vermoeden van illegaal verblijf van de onder 2.1.3 bedoelde personen worden ontleend.” 

Uitspraak aanhouding 21 september 2012 - uitspraak aanhouding (pdf)
Maar ook na de uitspraak van de Raad van State in juli vorig jaar, gaat de vreemdelingenpolitie gewoon door. Dat blijkt als eind september op de redactie van ZEMBLA een e-mail binnenkomt van een bewoner uit Aerdenhout. De Afrikaanse hulp van de briefschrijver werd op 21 september van dit jaar opgepakt. Ook in deze zaak beveelt de rechter de politie de hulp vrij te laten.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.